mathjax

Pazar, Nisan 15, 2012

Zar Oyunu - Soru Maratonu 2010

Aytekin'in sorusunu buraya taşıyorum.
  • aytekin dedi ki:
    hocam merhaba hocam sayfanız aracılığıyla takip eden arkadaşlara 
    bir soru sormak istiyorum sanırım 2010 soru maratonu sorusuydu 
    SORU:Bir zarı arka arkaya atıyoruz attığımız zar bir öncekinden 
    küçük gelirse duruyoruz ve o ana kadar gelen tüm zarları topluyoruz.
    Bu işlem bir çok kez tekrar edilse elde edilecek ortalama puanın ne 
    olması beklenir?sorunun çözümünü anlatan olursa çok sevinirim
  • adsız dedi ki:
    aytekin merhaba çözümü anlatmak zor ama cevabı buldum sanırım 
    yanlış da olabilir cevap 10.5 çıkıyor iyi akşamlar bir de şunu 
    ekleyeyim soru tam olarak böyle değildi sanırım

Cevap, tam olarak 10.5 değil. Doğrusu, 10.450944 ya da kesirle ifade etmek gerekirse, 163296/15625.

Çözüm yolu hakkında da fikir verebilirim. Önce, ilk zarı 6 atma ihtimalini düşünelim ve bu durumda ortalama kaç puan alabileceğimizi hesaplayalım. 6 ile başlayarak toplanan puanın beklenen değerine \(x_6\) diyelim. Bu durumda, \(x_6=6\cdot1/6+1/6(x_6+15/6)\) denklemi elde edilir (15=1+2+3+4+5). Bu denklemi çözerksek, \(x_6=17/10\) bulunur.

Benzer şekilde, ilk zarın 5 gelme durumunda elde edilecek ortalama puana bakalım. Burada, denklem olarak \(x_5=5\cdot 1/6+1/6(x_6+x_5+10/6)\) denklemi elde edilir. Yukarıda bulduğumuz \(x_6\)'yı burada yerine koyarsak, \(x_5=251/150\) sonucu elde edilir.

Devam edersek, \(x_4=628/375, x_3=2137/1250, x_2=16733/9375, x_1=178921/93750\) bulunur. Cevap ise, \(x_1+x_2+\dotsb+x_6=163296/15625\) bulunur.