mathjax

Pazartesi, Ekim 03, 2011

Anket ve Cevaplar Hakkında

Ankete katılan arkadaşlara çok teşekkür ederim. Henüz katılmamış olanların da fikirlerini paylaşmalarını rica edeceğim.

 Şimdiye kadar gelen olumlu ve olumsuz cevapları kısmen şu şekilde özetleyebiliriz:
  1. Özellikle küçük (değerli) cevaplar deneme-yanılma ile bulunabileceğinden, bu uygulama derhal durdurulmalı!
  2. Hafta başı 5 puanlık bonus feda edilerek, toplamda 100 puan kayıpla tüm sorular doğru cevaplanabilir ve başkasının yardımıyla dereceye girebilir. Bu da etik olmaz.
  3. Kesinlike devam edilmeli, birkaç tane sorunun cevabı tersten bulunabilse bile diğer soruları çözmeden doğruluğu kontrol edilemez, md5 çok güçlü bir kodlama aracıdır.
Hatırlatma: Cevapları kodlayarak paylaşmamın tek amacı, Soru Maratonu'nu daha ilginç ve rekabetçi bir hale dönüştürme çabasıdır, onu sabote etmek veya TZV'yi protesto etmek değil.

Yukarıdaki eleştirilere gelince...

(1)'in cevabını zaten (3) karşılıyor bence. Ben de yola çıkarken (3)'teki mantığa göre hareket etmiştim. Tersten tüm cevaplar bulunamaz. Mesela, şimdiye kadar sorulan 9 soru içinde sadece 3 tanesi deneme-yanılma ile bulunabilir (maksimum 20 deneme ile). Eğer bir yarışmacı 100 defa deneme yanılma ile sonuca varmak isterse, ancak 5 tanesini elde edebilir. Bundan ötesi, ancak bir programlama gerektirir. 10binlerce, hatta milyonlarca cevabı program yazmadan deneyemezsiniz. Eğer bunun için bir program yazabiliyorsanız, o zaman soruyu çözebilecek bir programı da yazabilirsiniz. Yani, tersten cevabı bulma çabası çok sınırlıdır ve kabul edilebilir (tolere edilebilir) seviyededir.

(2)'ye verecek bir cevabım var ama bu tamamen başlı başına başka bir tartışma konusu açıyor: TZV'nin puanlama sistemindeki "Hız bonusu çok az" ve/veya "Tekrar cevap girme cezası çok fazla". Bu konu birçok kişi tarafından daha önceden de dile getirildi. Hız bonusu da mesela, ilk 24 saat 100 puan, ikinci 24 saat 80 puan, vb. şeklinde olsa - mesela - o zaman her soruyu doğrulamak için kimse beklemez! Zekâ söz konusu olduğunda, hızın önemli olmadığını sanırım kimse söyleyemez!

Birkaç yarışmacı arkadaştan farklı yorumlar da aldım. Bunlardan biri de, cevapların bu şekilde paylaşılması (veya doğrulanması) özellikle daha altta puan alacakların yanlış cevaplarını bularak düzeltmeleri ve daha yüksek puan almaları ve bu sayede belki de normalde geçemeyecekleri yarışmacıları geçme ihtimalleri (yani sıralamanın değişmesi durumu). Aslında, dolaylı olarak gerçekleşecek bu sonucun olumlu yönlerini açıklamak istiyorum ve eninde-sonunda bu istenmeyen durumun ortadan kalkacağını düşünüyorum:

Soru Maratonu bilindiği üzere 10 yılı aşkın süredir devam eden uzun soluklu bir yarışma. Her yıl devam edenler var, yeni katılanlar ve/veya ayrılanlar var. Her sene sorulan iddialı sorulardan birçoğu (neredeyse hepsi) belli bir kurama dayalı ve uzmanlarının hakim olduğu ama basit (giriş seviyesinde) konulara dayanır ve genellikle iyi bir araştırma sonunda internette bulunabilir. Yeter ki nerede ve nasıl aradığınızı bilin. Bunu bilen az sayıda yarışmacı olduğunu düşünüyorum - böylece "haksız" bir kazanç sadece küçük bir imtiyazlı grubun elinde paylaşılıyor. Madem bunu birkaç kişi yapabiliyorsa, neden herkes yapmasın? Hele bu yarışmadaki rekabeti artıracaksa hâlâ ne diye bekliyorum?

Gelelim, haksızlık meselesine... Küçük bir deneme yapın ve popüler arama motorlarında (google, yahoo, bing, ...) "soru maratonu cevaplar" gibi bir ifade aratın. Bu sayfa ilk beş sonuçtan biri olarak karşınıza çıkacaktır. Yani kısa süre içinde, yarışmacılar içinde bu sayfadan haberdar olmayan kalmayacak. O zaman, herkesin bildiği bir ortam, yarışmaya ancak yeni bir yön verir - haksızlık sağlamaz. Aksine, şifreli forum sayfalarında yapılan ortak çözümlerin sadece üyeleri tarafından paylaşılması haksızlıktır. Birden fazla kullanıcı adı ile yarışmaya katılmak haksızlıktır. Bu listeyi biraz daha uzatabiliriz...

Beni rahatsız eden bir nokta var sadece, o da "Yarışma Kuralları"nda ifade edilen, her yarışmacının soruları bireysel olarak çözmeleri beklenmektedir (8. madde). Ama bir üst paragrafta belirtilen kötüye kullanım veya ortak çözümün tedbiri alınmıyor (ve alınamaz da). Ben, kendi cevaplarımı paylaşıyorum ve kimseden yardım almıyorum - dolayısıyla kimliğimi gizlemeden ve 8nci kuralı ihlal etmeden yarışmaya devam ediyorum. Bu bilgileri kullanarak yarışmaya devam edenler kendileri hakkında kendi kararlarını vermek durumundadırlar. Her halükarda, burada cevapların bir şekilde paylaşılıyor olması, cevapları ve çözümleri sağlamıyor. Ancak soru üzerinde yeterince uğraştıktan sonra elde edilen cevabın, iddialı bir yarışmacının cevabıyla aynı olup olmadığını kontrol ediyorsunuz. Yani, cevabı bulmadan kontrol edemezsiniz. Hem, benim cevabım da yanlış olabilir. Bu uyarıyı lütfen ciddiye alın.

Son bir eleştiri: TZV, soruların yarısını değerlendirerek aslında yukarıda bahsedilen birçok açmaza kendisi de olanak sağlıyor. Deneme-yanılma yoluyla, her mümkün cevap için ayrı bir kullanıcı adıyla yarışmaya katılarak 1/2 ile 7/8 arasında değişen olasılıklarla, son liste öncesinde cevaplarını doğrulama imkanı veriyor. Bu sistemi kullanan birçok yarışmacı tanıyorum. Gelin, birlikte bunun üstesinden gelelim. Bunun -bence- 2 yolu var, ya geriye dönük cevaplar kabul edilmeyecek ya da hız bonusu artacak. Bu karar tabii ki TZV'ye ait. Ben sadece katkı vermeye çalışıyorum.

Haklı/haksız sebeplerden ötürü, son 2-3 haftanın cevaplarını güncellemedim. Anket sonuçlarına göre, ya tamamen iptal edeceğim ya da küçük cevaplar hariç, diğerlerini açıklamaya devam edeceğim. Küçük cevaplar konusunda ise, geriye dönük cevaplama mümkün olduğu sürece sanırım en doğrusu yarışma sonunda bunları açıklamak.

Not: Eleştirileriniz "halka açık" bir şekilde bu yazının altına ekleyebilirsiniz.

5 yorum:

Adsız dedi ki...

Ben cevapların şifreli de olsa yayınlanmasını doğru bulmuyorum. 20 sorudan 4-5 tanesini yapabilen kişiyi ne yaparsanız yapın teşvik edemezsiniz. Belki ilk 10 a girecekler için zevkli olabilir. Ama 10 ile 15 arası için hiç de zevkli olmayacaktır. Sonuçta, evet, sistem hatalı ise ( bu sisteme göre hangi soruları yanlış yaptığını puan tablosundan çıkaramasan bile bazı soruları doğru yaptığını anlayabiliyorsun) bu yapılana çok da itiraz edilemez.

Gelin şifreli cevaplar konusunda kafa yoracağımıza sistem üzerinde genel bir kafa yoralım. Tzv'nin, hatalarını kabul edeceği ortak bir mektup hazırlayıp gönderelim. Hem şimdiki yarışmacılar hem de gelecek nesiller daha düzgün bir sistemde yarışsınlar.

Mesela, bonus puanların az oluşu 2009 maratonunda belki en çok benim işime geldi. Ancak, bonusların bu kadar az oluşunda zaten bir saçmalık var. Bunu feysbuktaki kapanan grubumuzda ele almıştım. Maratona 1. hafta başlayıp 19 doğru yapan bir yarışmacı, maratona 15. hafta başlayıp 20 doğru yapan bir yarışmacıdan daha avantajlı olmalı.

5-6 yıl öncesine kadar bonus puanlar 15 idi. Ama 2000 yılından beri yapılan itirazlar sonucu 5'e indi. Yanlış yapıldı; Tzv saçma sapan şeylere direteceğine bu konuya iyi bir açıklama ile diretebilirdi.

İsterseniz ben sistemin hatalarına dair geniş düşünüp buraya ekleyebilirim. Ama sistemden de öte, bir zihniyet sorunu var. İşe yarayacağını sanmıyorum.

Şifreli cevaplar konusundan daha önce tartışmamız gereken 3 konu var bence.

1- Cevaları verilmeyen bir yarışmada cevaplarda hata yapılabilir mi?.. Bu affedilir mi?..

2- 2004 yılında Murat Karabatak'ın itirazına niçin cevap verilmedi? Cevap gerçekten yanlış mıydı?

3- 2008 maraton soruları niçin 2012 puzleeupta yayınlanıyor; bu etik mi?

Adem KUNT

Uğur dedi ki...

Merhaba Adem;

Evet, TZV'nin çok hatası var. Bu sayfadaki amacım, TZV'nin yanlışlarına rağmen kısmen de olsa ilgiyi arttırabilmek, cevaplarından emin olamayanlara kısmen yol göstermek, yanlış cevaplarında ısrar edenlere bir seçenek sunmak, ve belki ayrıca, TZV'nin yanlış yaptığı durumlarda da ortak doğru cevabı buradan paylaşabilmek - birlikte olabilmek, birlikte itiraz edebilmek.

Tekrarlamam gerekirse; bu paylaşımların amacı TZV'yi protesto değil.

Eğer, bir protesto sayfası hazırlarsan, buradan da duyurabilirsin ama benim asıl amacım Soru Maratonu'nu daha cazip hale getirmek. Elimden geldiğince...

Geçmişteki yanlışlar benim için geçmişte kaldı - tabii tekrarlanmaması kaydıyla. PuzzleUp konusunda haklısın ama yapacak birşey yok. Protesto için bir süreliğine tüm doğru cevapları yayınlamıştım. Birkaç hafta sonra kaldırdım. Belki de hep birlikte katılıp, ilk 10 hatta ilk 20'ye hep birlikte yerleşip, uluslararası katılımcılara TZV'nin yanlış yaptığını puan durumu ile gösterelim: Birçok ülkeden katılan yarışmacılar ilk 50'nin sadece Türk'lerden oluştuğunu görünce ne yapar? Bir daha katılırlar mı? TZV'nin itibarı ne olur?

Adsız dedi ki...

Geçen gün Tzv'nin feysbuk sayfasına şöyle yazdım:

Puzleeup 2012'de ilk 10'un hepsi Türk olsa ve adamlar bize küfür etse haksızlar mı?..

Yorumumu kaldırdılar, beni sayfadan kaçıncı kez engellediler. Ve üstelik bu hareketimden sonra 'duvar'ı üyelere kapattılar.

Hatalar elbette affedilir. Ama dediğim gibi, Tzv'nin zihniyeti bozuk. Küfürü gerçekten hakediyor.

Bu hareketinizi onaylamasam da (düşünüyorum) sizi tebrik ediyorum Uğur Hocam; bir iki maratoncu var, belge koleksiyonu yaptılar ama hiçbir şeye hiçbir şekilde ses çıkarmıyorlar. Tzv kadar onlara da sinir oluyorum.

taybal dedi ki...

selamlar uğur bey cevapları böyle paylaşmanızda bir sakınca görmüyorum..ben de soru maratonunu yaklaşık 4 yıldır severek takip eden biriyim ve tıp fakültesinde öğrenciyim boş vakitlerimde bu sorularla uğraşmak hoşuma gidiyor..sizin böyle paylaşımlarınızı da doğru buluyorum ancak 2 ve 7. sorulara baktığımda cevabın zaten maksimum 50 ile 100 civarında bir sayı çıkacağı sorudan da anlaşılıyor ve bu da o iki sorudaki şifreyi kolaylıkla sayıları tek tek deneyerek bulabilmemize olanak sağlıyor.nitekim ben bu iki soruda az bir deneme ile hangi cevabı yaptığınızı buldum fakat cevabımı değiştirmedim..bence o iki soruya da sonuç küçük demeniz daha iyi mi olur diye düşündüm teşekkürler..ayrıca geçmiş maratonların çözümlerine ya da yarışmadan sonra bunun çözümlerine sizden ulaşabilme imkanım var mı? tekrar teşekkürler..Tahsin Aybal

Uğur dedi ki...

Merhaba Tahsin Bey;

Aslında cevapları ilk paylaşmaya başladığımda 20 denemeye kadar "küçük cevap" kategorisinde, daha üstünü ise şifreleyerek vermeyi düşünmüştüm. Biri kalkıp 100 defa denemek isterse, yapacak birşey yok. Sınırı nerede çekeceğimiz çok kesin değil. 2nci soru bu kategoride aslında.

7nci soruya gelince, zaten çok basit bir soruydu. Analitik çözüm yapınca, ilk denemede cevabı buluyorsunuz (bu da ekstra bir ipucu oluyor aslında ama TZV son puan güncellemesine bu soruyu da dahil ederek yeterince ipucu/açık verdi). Cevap 20'den büyük olunca da fazla düşünmeden paylaştım. Aslında her satırın toplamının kare olduğunu kullanarak muhtemel cevap sayısını 10un altına indirmek mümkün - bu da benim 20 barajımın altında kalıyor. Ama bu şekilde akıl yürütmeye başlayınca hemen hemen her sorunun olası cevaplarının sayısının sınırlamak yarışmaya katılanlar için zor olmasa gerek. Mesela, 12nci sorunun cevabı büyük ama bu cevabı analitik yaklaşımla bir çırpıda (bir dakika bile sürmeden) bulabiliyorsunuz.

Fazla uzatmadan, 15 sorudan 8inin cevabını vermemişim. Bundan sonra daha duyarlı davranacağım ama kesin bir sınır çizmek zor.

Cevaplara veya çözümlere gelince... Aslında bunu çok istiyorum ama bu ciddi bir yük. Zaman zaman mail atanlara cevap veriyorum ama birkaç sorudan sonra yeterince vakit ayıramıyoruz, yarıda kalıyor. Diğer taraftan da açık bir şekilde tartışmak TZV'nin kurallarına aykırı. Bu konuda TZV'den izin alınırsa, ortak bir şekilde çözümleri herkesle paylaşabiliriz die düşünüyorum.

Ben her zaman paylaşmaya hazırım. Email ile sorabilirsiniz. Geçmiş soruların birkaç tanesi hariç bende de yok çözümler. Soruyu çözdükten sonra saklamanın anlamı kalmıyor genelde, büyüsü bozuluyor.